آموزش هدفمند درس به درس سرفصل های مصوب متون نظم فارسی

1445 سوال طبقه بندی شده شناسنامه دار زبان و ادبیات فارسی براساس آخرین سـرفصل های مصوب وزارت علـوم با پاسـخ های کامل تشـریحی بـرگـرفتـه از آزمـون هـای کارشـناسی ارشـد زبان و ادبیات فارسی از سال 1370 تا سال 1400 دانشـگاه هـای کشـور

فهرست آخرین سرفصل­های مصوب متون نظم

 متون نظم (1)

1- زمینه های پیدایش و رشد شعر فارسی در دوره های صفاریان و سامانیان

2- شرح احوال و آثار شاعران برجسته این دوره

3- نقش رودکی در تکامل شعر فارسی

4- تدریس منتخب شعر سرایندگان برجسته سبک خراسانی شامل:

1-4 محمدبن وصیف سیستانی          

2-4 کسایی مروزی

3-4 شهید بلخی

4-4 رابعه

5-4 ابوشکور بلخی                         

6-4 منجیک ترمذی

7-4رودکی                                   

8-4 منطقی رازی

9-4 دقیقی                                   

10-4 حنظله بادغیسی

متون نظم (2)

قسمت اول: شاهنامه (1)

1- تعریف نوع ادبی ادبیات حماسی

2- معرفی انواع حماسه (ملی – مذهبی – تاریخی)

3- چگونگی تدوین حماسه ملی ایران و معرفی حماسه های ملی

4- تدریس داستان رستم و سهراب با ذکر دقیق نکات ادبی، تاریخی، اجتماعی و مذهبی

5- مدرس درس به ساختار شاهنامه از منظرهای مختلف می پردازد ابیاتی از آغاز آن تا آخر پادشاهی فریدون را به طور منتخب و خودخوان به دانشجویان

معرفی کند.

               *6- پادشاهی منوچهر تا ابتدای داستان رستم و اسفندیار

               *1-6 پادشاهی نوذر

               *2-6 پادشاهی کیکاووس

               *3-6 داستان بیژن و منیژه

               *4-6 داستان دوازده رخ

7- معرفی و نقد منابع

قسمت دوم: شاهنامه (2)

1- آشنایی بیشتر با بخش های شاهنامه فردوسی و چگونگی سرودن آن (اساطیری – پهلوانی – تاریخی)

2- در این درس تمام رستم و اسفندیار از شاهنامه تدریس می شود و نکات ادبی، حماسی، اجتماعی، اخلاقی و ... آن تشریح می گردد.

3- منتخب داستان سیاوش (به صورت خودخوان)

               *4- داستان خاقان چین

               *5- داستان رستم و شغاد

               *6- پادشاهی یزدگرد

7- معرفی و نقد منابع

قسمت سوم: قصاید ناصر خسرو

1- تاریخچه پیدایش و گسترش اسماعیلیه

2- محورهای اعتقادی اسماعیلیه

3- شرح احوال و آثار ناصر خسرو

4- تاثیر ناصر خسرو در تحول مضمون قصیده فارسی

5- تدریس حداقل 30 قصیده از قصاید ناصر خسرو

6- معرفی و نقد منابع

متون نظم (3)

قسمت اول: شاعران حوزه ادبی خراسانی

1- سبک شعر غزنوی و ویژگی های کلی آن

2- شرح حال مختصری ار شاعران برجسته این دوره با مختصات سبکی هر یک از آنان

3- منتخبی از نمونه های موفق سروده های:

1-3 عنصری (10 قصیده)                                                                  

2-3 فرخی سیستانی (10 قصیده)

               *3-3 فرخی سیستانی (قطعات)

4-3 منوچهری دامغانی (10 قصیده و 3 مسمط)                                       

5-3 مسعود سعد (15 قصیده)

قسمت دوم: شاعران حوزه ادبی عراق

1- معرفی حوزه ادبی عراق

2- اوضاع اجتماعی و سیاسی دوره مذکور

3- معرفی شاعران این حوزه و آثارشان

4- تدریس حدود 200 بیت از چهار شاعر برجسته حوزه عراق شامل:

1-4 انوری

2-4 جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی

3-4 ظهیرالدین فاریابی

4-4 کمال الدین اصفهانی

               *5-4 متنبی

قسمت سوم: نظامی

1- شرح احوال و آثار و شرایط تاریخی و اجتماعی روزگار شاعر

2- بررسی شیوه شاعری نظامی

3- بررسی سیر منظومه های غنایی و تعلیمی

4- معرفی و نقد منابع درباره نظامی

5- شرح و تحلیل بخش هایی از مخزن الاسرار و منتخباتی از سایر منظومه های نظامی

قسمت چهارم: خاقانی

1- شرح احوال و آثار خاقانی

2- سبک شعری خاقانی شروانی

3- آشنایی با سیر قصیده فارسی تا دوره خاقانی

4- در این درس حداقل پانزده قصیده از قصاید مهم خاقانی خوانده می شود.

               *5- دیگر آثار خاقانی

متون نظم (4)

قسمت اول: اشعار سنایی

1- احوال و آثار سنایی

2- وضعیت عرفان و تصوف در عصر سنایی

3- نقش سنایی در ورود مسائل عرفانی به شعر

4- سبک سنایی (از جنبه زبانی، ادبی، محتوایی)

5- قرآن و حدیث در شعر سنایی

6- عشق و عقل در آثار سنایی

7- حدیقه و تاثیر آن بر آثار برجسته ادب فارسی

8- معرفی و نقد منابع

9- تدریس بخش هایی از حدیقه سنایی و دست کم تعداد 10 قصیده از قصاید برجسته سنایی و 20 غزل از غزلیات وی

قسمت دوم: مثنوی های عطار

1- احوال و آثار عطار نیشابوری

2- بررسی شرایط تاریخی و اجتماعی روزگار عطار

3- بررسی عرفان عطار با تکیه بر منطق الطیر

4- تدریس منتخباتی از مثنوی عطار

1-4 الهی نامه

2-4 مصیبت نامه

3-4  اسرارنامه

               *4-4 منطق الطیر

               *5- دیوان عطار

6- معرفی و نقد منابع

قسمت سوم: مثنوی معنوی (1)

1- شرح احوال و معرفی آثار مولوی (حوادث و وقایع عصر مولوی، استادان . کسانی که در شکل گیری شخصیت وی موثر بوده اند)

2- بررسی سبک و محتوای شعر مولوی از جنبه سبکی و محتوایی

3- بررسی سرچشمه های آراء و اندیشه های مولوی و تاثیر آن بر ادب فارسی

4- تدریس دفتر اول مثنوی

5- معرفی و نقد منابع

قسمت چهارم: مثنوی معنوی (2)

1- مروری بر سرچشمه های آراء و اندیشه های مولوی

2- تدریس دفتر دوم مثنوی به طور کامل

               * قسمت پنجم: مثنوی معنوی (3)

تدریس دفتر سوم به طور کامل

               * قسمت ششم: آثار دیگر مولانا

               *1-6 دیوان شمس

               *2-6 فیه ما فیه

               *3-6 مکتوبات

               *4-6 مجالس سبعه

               * قسمت هفتم: مثنوی معنوی (4)

               *تدریس دفتر چهارم به طور کامل

               * قسمت هشتم: مثنوی معنوی (5)

               *تدریس دفتر پنجم به طور کامل

               * قسمت نهم: مثنوی معنوی (6)

               *تدریس دفتر ششم به طور کامل

متون نظم (5)

قسمت اول: اشعار سعدی

1- شرح احوال و آثار سعدی

2- سیر قصیده در ادب فارسی با تکیه بر قصیده تعلیمی

2- تدریس دست کم تعداد 15 قصیده از قصاید سعدی با توجه به نکات ادبی و دینی

3- غزل و سیر تحول آن در ادب فارسی

4- غزل عاشقانه و سبک سعدی در این زمینه

5- تدریس دست کم 50 غزل از غزل های سعدی با توجه به نکات ادبی و بلاغی

6- سبک سعدی در بوستان و جهان بینی وی در آن (3/1 بوستان با تکیه بر نکات ادبی و اخلاقی آن خوانده شود.)

               *7- گلستان سعدی

               *8- قصاید سعدی

               *9- قطعات سعدی

               *10- ملحقات سعدی

               *11- ترجیع بند

               *12- عراقی (سده نهم)

               *13- امیر خسرو دهلوی

14- معرفی و نقد منابع

قسمت دوم: اشعار حافظ

1- شرح احوال و آثار حافظ

2- شرح موضوعی غزلیات حافظ (مانند: موضوعات عرفانی، اجتماعی، زیباشناختی و ...)

3- عصر حافظ

4- سیر غزل تا عصر حافظ

5- شیوه شاعری و مقام حافظ

6- تدریس حدود 150 غزل منتخب از حافظ

7- ترکیبات و اشارات قرانی و عرفانی حافظ

               *8- خواجوی کرمانی

               *9- جامی (سده نهم)

10- معرفی و نقد منابع

قسمت سوم: صائب و شاعران سبک هندی

1- شرح احوال و آثار و شرایط تاریخی و اجتماعی روزگار سبک هندی

2- بررسی شیوه شاعری شاعران سبک هندی

3- سیر غزلسرایی در سبک هندی

4- معرفی و نقد منابع درباره شاعران مورد بحث

5- شرح و تحلیل 50 غزل از صائب

               *1-5 تک بیت های صائب تبریزی

2-5 طالب آملی

3-5 نظیری نیشابوری

4-5 کلیم کاشانی

5-5  بیدل دهلوی

6-5 حکیم شفایی

               *7-5 شیخ بهایی

               *8-5 فروغی بسطامی

قسمت چهارم: هاتف اصفهانی

فهرست مطالب

پیش گفتار 11

فصل اول : متون نظم (1)13

4-1 محمدبن وصیف سیستانی.13

4-2 کسایی مروزی 13

4-7 رودکی 13

فصل دوم : متون نظم (2).15

قسمت اول: شاهنامه (1).. 15

4- تدریس داستان رستم و سهراب 15

5- مدرس درس به ساختار شاهنامه از منظرهای مختلف می پردازد  16

6- پادشاهی منوچهر تا ابتدای داستان رستم و اسفندیار..17

6-1 پادشاهی نوذر.. 17

6-2 پادشاهی کیکاووس.. 17

6-3 داستان بیژن و منیژه. 18

6-4 داستان دوازده رخ.18

قسمت دوم: شاهنامه (2).. 18

2- در این درس تمام رستم و اسفندیار از شاهنامه تدریس می شود .. 18

3- منتخب داستان سیاوش (به صورت خودخوان). 21

4- داستان خاقان چین22

5- داستان رستم و شغاد.22

6- پادشاهی یزدگرد. 22

قسمت سوم: قصاید ناصر خسرو... 22

5- تدریس حداقل 30 قصیده از قصاید ناصر خسرو. 22

فصل سوم: متون نظم (3).. 27

قسمت اول: شاعران حوزه ادبی خراسانی.. 27

3- منتخبی از نمونه های موفق سروده های: .. 27

3-1 عنصری (10 قصیده).. 27

3-2 فرخی سیستانی (10 قصیده)..27

3-3 فرخی سیستانی (قطعات)... 28

3-4 منوچهری دامغانی (10 قصیده و 3 مسمط)..... 28

3-5 مسعود سعد (15 قصیده)... 30

قسمت دوم: شاعران حوزه ادبی عراق.. 31

4- تدریس حدود 200 بیت از چهار شاعر برجسته حوزه عراق شامل

4-1 انوری..31

4-2 جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی. 31

4-5 متنبی. 31

قسمت سوم: نظامی 31

5- شرح و تحلیل بخش هایی از مخزن الاسرار و منتخباتی 31

قسمت چهارم: خاقانی. 50

4- در این درس حداقل پانزده قصیده از قصاید مهم خاقانی. 50

5- دیگر آثار خاقانی 64

فصل چهارم : متون نظم (4).66

قسمت اول: اشعار سنایی.66

9- تدریس بخش هایی از حدیقه سنایی و . 66

قسمت دوم: مثنوی های عطار70

4- تدریس منتخباتی از مثنوی عطار. 70

4-2 مصیبت نامه 70

4-3 اسرارنامه... 70

4-4 منطق الطیر.. 70

5- دیوان عطار. 73

قسمت سوم: مثنوی معنوی (1). 73

4- تدریس دفتر اول مثنوی 73

قسمت چهارم: مثنوی معنوی (2) 87

2- تدریس دفتر دوم مثنوی به طور کامل.. 87

قسمت پنجم: مثنوی معنوی (3)90

تدریس دفتر سوم به طور کامل. 90

قسمت ششم: آثار دیگر مولانا... 91

6-1 دیوان شمس. 91

قسمت هفتم: مثنوی معنوی (4)... 92

تدریس دفتر چهارم مثنوی به طور کامل 92

قسمت هشتم: مثنوی معنوی (5)... 92

تدریس دفتر پنجم مثنوی به طور کامل 92

قسمت نهم: مثنوی معنوی (6) 93

تدریس دفتر ششم مثنوی به طور کامل.. 93

فصل پنجم : متون نظم (5)... 94

قسمت اول: اشعار سعدی.... 94

5- تدریس دست کم 50 غزل از غزل های سعدی . 94

6- سبک سعدی در بوستان و جهان بینی 101

7- گلستان سعدی... 113

8- قصاید سعدی114

9- قطعات سعدی.... 119

10- ملحقات سعدی... 119

11- ترجیع بند. 119

12- عراقی (سده هفتم).. 119

13- امیر خسرو دهلوی.... 120

قسمت دوم: اشعار حافظ. 120

6- تدریس حدود 150 غزل منتخب از حافظ... 120

8- خواجوی کرمانی..... 142

9- جامی (سده نهم).. 142

قسمت سوم: صائب و شاعران سبک هندی. 142

5- شرح و تحلیل 50 غزل از صائب تبریزی.... 142

5-1 تک بیت های صائب تبریزی. 147

5-5 بیدل دهلوی... 148

5-7 شیخ بهایی... 148

5-8 فروغی بسطامی. 148

قسمت چهارم: هاتف اصفهانی 148

پاسخ­نامه آموزش هدفمند درس به درس سرفصل­های متون نظم.... 149

پاسخ­نامه فصل اول «متون نظم (1)»149

پاسخ­نامه فصل دوم « متون نظم (2)».. 150

پاسخ­نامه فصل سوم « متون نظم (3)» 157

پاسخ­نامه فصل چهارم « متون نظم (4)».. 184

پاسخ­نامه فصل پنجم « متون نظم (5)» 204